Ο ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, Ο ΚΟΥΚΟΥΖΕΛΗΣ. |
(Λόγω της εορτής χθές του Αγίου, που την ζωή του, θα διαβάσετε κατωτέρω, σας παραθέτουμε στοιχεία και λεπτομέρειες απο την εξόχως ενδιαφέρουσα όσο και ξεχωριστή πορεία του. Δυστυχώς οι 'Νεοέλληνες', ξεκινώντας απο την ΣΚΟΠΙΜΩΣ στρεβλή παιδεία μας, ΔΕΝ ΜΕΛΕΤΟΥΜΕ ΚΑ - ΘΟ - ΛΟΥ! Όμως ως ορθόδοξοι Χριστιανοί, θα είχαμε ανυπολόγιστο όφελος, να διαβάζουμε, πέραν των βασικών, - Παλαιά και Καινή Διαθήκη, Πατέρες - και τα Συναξάρια των Αγίων μας, ήτοι την αναλυτική περιγραφή της ζωής τους. Στον συγκεκριμένο Άγιο, συναντάμε μία μάλλον σπάνια έκφραση "ευαρεσκείας" της Παναγίας μας, προς αυτόν, αφού τον "πλήρωσε τοις μετρητοίς"! Τί "χάνουμε" που δεν μελετούμε... Για την αντιγραφή "Παπαφλέσσας")
Ο Ιωάννης Κουκουζέλης είναι άγιος και σπουδαίος μελοποιός της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο οποίος έζησε τον 13ο-14ο μ.Χ. αι. Τον αποκαλούσαν επίσης αγγελόφωνο(!) και Καλλικέλαδο. Θεωρείται ο δεύτερος μεγαλύτερος μελοποιός μετά τον Ιωάννη Δαμασκηνό και συχνά χαρακτηρίζεται ως «Μαΐστωρ της μουσικής»!
Ο Ιωάννης γεννήθηκε γύρω στο 1280 στο Δυρράχιο, σε μια αγροτική οικογένεια. Καθώς είχε εξαιρετική φωνή, πήγε στην Κωνσταντινούπολη για να σπουδάσει στην αυτοκρατορική σχολή. Τα πρώτα χρόνια των σπουδών του υπήρξαν δύσκολα. Μάλιστα, όταν τον ρωτούσαν στη σχολή τι έτρωγε, απαντούσε «κουκία και ζέλια» (μπιζέλια), γιατί ήταν φτωχός.
Αργότερα γνώρισε τον ηγούμενο της Μεγίστης Λαύρας, από τον οποίο έμαθε για τη μοναχική ζωή στο Άγιο Όρος και αποφάσισε να γίνει μοναχός. Στο μεταξύ όμως ο αυτοκράτορας, που είχε εκτιμήσει την τέχνη του, τον είχε διορίσει αρχιμουσικό των αυτοκρατορικών ψαλτών και ήθελε να τον παντρέψει με την κόρη κάποιου μεγιστάνα. Τότε ο Ιωάννης πήγε στον τόπο της γέννησεώς του για να πάρει τάχα την μητρική συγκατάθεση για τον γάμο... Όμως συνεννοήθηκε με φίλους του, να πουν στη μητέρα του ψέμματα (!), ότι είχε... πεθάνει!
Μάλιστα, καθώς βρισκόταν κρυφά μέσα στο σπίτι κι άκουγε την μητέρα του, να κλαίει και να οδύρεται για τον δήθεν θάνατό του, μέλισε τη θρηνωδία (μοιρολόγι) με τίτλο «Βουλγάρα». Στην συνέχεια πήγε στο Άγιο Όρος, στη μονή Μεγίστης Λαύρας, ντυμένος με τρίχινα ενδύματα και αποκρύπτοντας την ταυτότητά του. Όταν τον ρώτησε ο θυρωρός ποιος ήταν, και τι θέλει, αποκρίθηκε ότι είναι χωρικός, βοσκός προβάτων και ότι επιθυμεί το μοναχικό σχήμα. Όταν ο θυρωρός παρατήρησε ότι ήταν πολύ νέος, ο Ιωάννης απάντησε ταπεινά με τη ρήση του προφήτου Ιερεμίου, «Αγαθόν ανδρί, όταν άρη ζυγόν εν τη νεότητι αυτού».
Στη Μονή της Λαύρας εκάρη μοναχός και τον διόρισαν ποιμένα των... τράγων της μονής. Όμως όταν έβγαζε στην βοσκή τους τράγους, αυτοί γύριζαν αργά το απόγευμα πίσω στη στάνη τους σχεδόν νηστικοί, σε αντίθεση με άλλες φορές, που τους έβοσκαν άλλοι πατέρες. Ο ηγούμενος ανέθεσε σε κάποιον μοναχό να παρακολουθήσει τον Ιωάννη, για να δει τι συνέβαινε. Ο μοναχός-'κατάσκοπος' διηγήθηκε, ότι καθώς έβοσκαν τα ζώα, ο Κουκουζέλης άρχισε να ψάλλει και τότε εκείνα σταμάτησαν να τρώνε(!!!) και τον άκουγαν με προσοχή...
Όταν σταμάτησε το ψάλσιμο, τότε άρχισαν πάλι να τρώνε! Κάποια στιγμή ξανάρχισε, και τα ζώα τον κοίταζαν και πάλι σαν μαγεμένα, σταματώντας να βόσκουν! Τότε ο ηγούμενος τον προσκάλεσε και τον αναγνώρισε. Αρχικά τον επιτίμησε, που δεν είχε αποκαλύψει ποιος ήταν. Μάλιστα έγραψε τα τεκταινόμενα στον αυτοκράτορα, ο οποίος συμφώνησε να μην ενοχλήσει τον μουσικό, που είχε δραπετεύσει κυριολεκτικώς από το παλάτι.
Από τότε ο Ιωάννης ζούσε μέσα σε κελί της Λαύρας, και τις Κυριακές και εορτές έψαλλε στον ναό με τους άλλους ιεροψάλτες. Δεν προσπαθούσε να εντυπωσιάσει κάνοντας επίδειξη των φωνητικών του ικανοτήτων, αλλά έψαλλε προσευχόμενος, προκαλώντας στους ακροατές κατάνυξη και διάθεση για προσευχή.
Μετά από οσιακό βίο, ανακηρύχθηκε άγιος και η μνήμη του τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία την 1η Οκτωβρίου. Στο μοναστήρι της Μεγίστης Λαύρας φυλάσσεται εικόνα του που τον παρουσιάζει περικυκλωμένο με τα μουσικά του σύμβολα, τα «νεύματα».
Σύμφωνως με την παράδοση και το συναξάρι του, σε κάποια παννυχίδα, Σάββατο της Ε΄ εβδομάδας των Νηστειών, όταν ψάλλεται ο Ακάθιστος Ύμνος, μετά το τέλος του κανόνος, ο Ιωάννης αποκοιμήθηκε στο στασίδι, κουρασμένος από την αγρυπνία. Εκεί είδε σε όραμα, ότι ήρθε η ίδια η Θεοτόκος και του έδωσε(!) στο χέρι του, ένα χρυσό νόμισμα, επειδή είχε ψάλει πολύ κατανυκτικά τον ύμνο της. Αμέσως ξύπνησε, και βρήκε στο χέρι του το δώρο της Θεοτόκου!
Αυτό το χρυσό νόμισμα το έκοψαν στα δύο. Το μισό βρίσκεται σήμερα δίπλα την εικόνα της Θεοτόκου, στον ναό της Λαύρας και το άλλο μισό, εστάλη στη Ρωσία. Άς υπογραμμισθεί με έμφαση, ότι άφησε πολύ σημαντικό έργο, στον τομέα του, που όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να αναζητήσουν περαιτέρω διαδικτυακώς.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου