H βρώση αλλά και η εγκράτεια τροφών έχει την αρχή της στην πρώτη εντολή που έδωσε ο Θεός στους πρωτοπλάστους, "μπορείτε να γευθείτε καρπούς από όλα τα δένδρα του Παραδείσου, όμως να αποφύγεται εντελώς να γευθείτε τους καρπούς του δένδρου της γνώσεως του καλού και του κακού"(Γένεσις 2, 16 -17).
Και πάνω σε αυτήν την ανθρώπινη πρόκληση της τροφής θεμελίωσε και την αρετή της νηστείας, σαν πράξη υπακοής στο θείο Του θέλημα. Γιατί το θέλημα του Θεού είναι εκείνο που καταξιώνει τον τελικό σκοπό της δημιουργίας του ανθρώπου, που είναι ο αγιασμός του, δηλαδή το καθ΄ομοίωσιν προς τον Θεό. Παρά ταύτα, του άφησε την δυνατότητα να παραβεί την εντολή Του, ώστε να αξιολογηθεί η ελεύθερη επιλογή του αυτεξουσίου, είτε προς το αγαθό που είναι ο Θεός, είτε προς το κακό, που είναι ο διάβολος και η αμαρτία.
Απο την στιγμή όμως, που ήλθε ο Χριστός στην γή, κανένα είδος τροφής για την σωματική μας συντήρηση δεν είναι απαγορευμένο. Αντιθέτως αγιάζεται "δι΄ ευχής και εντεύξεως". Με την δύναμη της προσευχής και την χάρη της ευχής "Χριστέ ο Θεός ημών, ευλόγησον την βρώσιν..." η τροφή καταναλώνεται απο τους πιστούς με αίσθημα ευχαριστίας προς τον Θεό. Άς μήν ξεχνάμε τις τράπεζες της αγάπης στην αρχαία Εκκλησία, όπου με την αφορμή της παραθέσεως των τροφών σε κοινή βρώση, εξέφραζαν και αύξαναν, ταυτοχρόνως, την μεταξύ τους αγάπη και την κοινή πίστη στο πρόσωπο του Χριστού και του Τριαδικού Θεού. Είχαν δηλαδή, κοινωνία τροφών, αλλά και κοινωνία Πνεύματος Αγίου.
Επομένως ο άνθρωπος, δεν μολύνεται πνευματικώς απο τις τροφές, όπως μας διδάσκει και ο Κύριος, "τον άνθρωπον δεν τον κάνει ακάθαρτο ότι εισέρχεται στο στόμα του"(Ματθαίος 15, 11). Επιπλέον η τροφή γίνεται και αφορμή καλλιεργείας αρετών. Πρώτον, με την διακονία και παράθεση τραπέζης (φαγητού) ως έκφραση αγάπης προς τον πλησίον. Στήν συνέχεια, με την προσφορά τροφής σε όσους την στερούνται ως πράξη ελεημοσύνης και αλληλεγγύης συμφώνως με τα λόγια του Κυρίου στην ευαγγελική περικοπή της Κρίσεως, "με είδατε να πεινώ και μου προσφέρατε φαγητό".
Όμως οι τροφές δεν καθορίζουν την θέση μας, έναντι του Θεού. Διότι, όπως σημειώνει ο Απόστολος, "βρώμα ημάς ου παρίστησι τω Θεώ"(Α΄Κορ. 8, 8). Ο βαθμός και η ποιότητα της πίστεώς μας στον Θεό, καθορίζουν την σχέση μας προς Αυτόν. Με το να τρώμε, δεν πλεονάζουμε σε αρετές. Η χρήση της τροφής στην συμπαράσταση του πλησίον γίνεται αφορμή για την εφαρμογή του θελήματος του Κυρίου.
Η νηστεία, είναι η κατ΄εξοχήν πρακτική αρετή της σωματικής εγκρατείας. Κατευνάζει τα σαρκικά πάθη, είναι παθοκτόνος κατά τους αγίους πατέρες. Επειδή η πλησμονή των τροφών είναι η μητέρα των πειρασμών της σάρκας, αντιθέτως η νηστεία, είναι η μητέρα της αγνότητος. Επομένως η εκουσία στέρηση ορισμένων τροφών για λόγους πνευματικούς, δεν αποβλέπει στην ταλαιπωρία του σώματος αλλά στην άσκηση της αρετής. Δηλαδή, όπως επισημαίνει ο απόστολος Παύλος, "ούτε εάν μή φάγωμεν υστερούμεθα" (Α΄Κορ. 8, 8). Μάλλον προσθέτουμε υγεία στο σώμα και στην ψυχή.
Επιπλέον με την αρετή της νηστείας δίνουμε λαμπρό παράδειγμα χριστιανικής αρετής στους άλλους. Δηλαδή, ότι πράγματι πιστεύουμε, ότι η άσκηση αυτή είναι έκφραση πίστεως και υπακοής στον Χριστό, που πρώτος Εκείνος νήστεψε και νίκησε τους πειρασμούς και τον διάβολο. Επίσης, ότι οι υλικές τροφές, καλύπτουν μέν τις φυσικές μας ανάγκες, αλλά δεν μας εξουσιάζουν. Τις ελέγχουμε προς το συμφέρον της πνευματικής μας προόδου αλλά και της σωματικής μας υγείας.
Για αυτό, συνειδητώς και με πίστη στον Κύριο απέχουμε απο ορισμένες τροφές, συμφώνως με τις υποδείξεις της Εκκλησίας. Για να δείξουμε την αγαθή μας πρόθεση και την κατά Θεό επιθυμία μας, ότι θέλουμε να τραφούμε, όχι μόνον σωματικώς αλλά και πνευματικώς. Διότι όπως μας επισημαίνει ο Κύριος, "ουκ επ΄άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος, αλλ΄ εν παντί ρήματι εκπορευομένω δια στόματος Θεού" (Ματθαίος 4, 4). Τήν στέρηση των τροφών στην νηστεία την αναπληρώνει η χάρις του λόγου του Θεού. Αντί να νιώθουμε στέρηση, νιώθουμε ευλογία και πληρότητα. Αισθανόμαστε ότι είμαστε τέκνα πίστεως και υπακοής του Χριστού και των αγίων αποστόλων, όπως ο απόστολος Παύλος μας λέει, "η σφραγίς της εμής αποστολής υμείς εστε εν Κυρίω" (Α΄Κορ. 9, 2).
Υπάρχει ένα ερώτημα για τον κόσμο. Ζούμε για να τρώμε, ή τρώμε για να ζούμε; Η απάντηση της Εκκλησίας είναι ότι η ζωή μας, στην πραγματικότητα, δεν εξαρτάται απο την επάρκεια ή την στέρηση των τροφών. Κατά κύριο λόγο εξαρτάται απο τον Θεό, που μας έδωσε το δώρο της ζωής. Επομένως, η τροφή δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός, ούτε πάλι η αγωνιώδης εξασφάλιση του επιουσίου άρτου, εγγύηση μακροζωΐας και ευτυχίας. Πολύ δε περισσότερο, δεν εξασφαλίζει τον αγιασμό μας και δεν παρέχει ζωή αιώνια. Απλώς καλύπτει βασική βιοτική ανάγκη.Άν όμως ρίξουμε μία ματιά στην δυστυχία που επικρατεί κυρίως στα εκατομμύρια των λαών του τρίτου κόσμου, που υποσιτίζονται στην εποχή της των επιστημών και της τεχνολογίας, θα αντιληφθούμε την αδικία και την αδιαφορία εκ μέρους των ανεπτυγμένων χωρών και των ισχυρών διεθνών οργανισμών προς τους ανθρώπους αυτούς, που στερούνται τα αυτονόητα για εμάς, είδη πρώτης ανάγκης. Αδυνατούν ή δεν θέλουν να καλύψουν τις βιοτικές ανάγκες των ασθενεστέρων;Ο Χριστός χόρτασε "πεντακισχιλίους άνδρας" όταν ο ίδιος νήστεψε "ημέρας τεσσαράκοντα". Εάν το δικό μας περίσσευμα τροφής και αγάπης γίνει αφορμή ανακουφίσεως σε εκείνους που στερούνται και τα δύο, τότε η αρετή της νηστείας εμπνέει την προς τον πλησίον αγάπη και επιβεβαιώνει την φράση, " οι δε εκζητούντες τον Κύριον, ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού".
[Αρχιμανδρίτου Χ.Ν. εκ του φυλλαδίου "Φωνή του Κυρίου", αρ.φύλλου 3119/10-03-2013].
"Παπαφλέσσας"
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου